หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล

หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล (29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2485) เป็นพระโอรสในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ กับหม่อมอุบล ยุคล ณ อยุธยา และเป็นเป็นพระบรมวงศานุวงศ์ลำดับที่ 24 ในลำดับโปเจียมแห่งราชอาณาจักรไทย

หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม (ท่านชายมุ้ย) ประสูติเมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2485 เป็นพระโอรสในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ กับหม่อมอุบล ยุคล ณ อยุธยา (สุฤทธิ์) เป็นพระนัดดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ และเป็นพระราชปนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ท่านทรงคุ้นเคยกับการสร้างภาพยนตร์ตั้งแต่เยาว์ เนื่องจากตามเสด็จพระบิดา และมารดา ผู้บุกเบิกภาพยนตร์ไทย และก่อตั้งบริษัทละโว้ภาพยนตร์ ซึ่งผลิตภาพยนตร์เรื่องแรกเมื่อ พ.ศ. 2481

หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ทรงศึกษาชั้นมัธยมที่วชิราวุธวิทยาลัยและโรงเรียนมัธยมที่โรงเรียนจีลอง แกรมม่า สคูล เมืองเมลเบิร์น ออสเตรเลีย ทรงสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ลอสแอนเจลิส วิชาเอกสาขาธรณีวิทยา และวิชาโท สาขาภาพยนตร์ เป็นเพื่อนร่วมห้องเรียนกับฟรานซิส ฟอร์ด คอปโปลา และโรมัน โปลันสกี้ ในระหว่างศึกษาชั้นปริญญาตรีทรงฝึกงานเป็นผู้ช่วยในทีมงานของ มีเรียน ซี. คูเปอร์ ผู้กำกับ และผู้อำนวยการสร้างภาพยนตร์เรื่อง ช้าง (1927) และ คิงคอง (1933)

ทรงเริ่มนิพนธ์บท และกำกับละครโทรทัศน์ เรื่อง "ผู้หญิงก็มีหัวใจ" ในปี พ.ศ. 2511 ถวายพระบิดา จากนั้นทรงก่อตั้ง บริษัท พร้อมมิตรภาพยนตร์ (จากชื่อซอยพร้อมมิตร ถนนสุขุมวิท ที่ตั้งของวังละโว้และโรงถ่ายละโว้ภาพยนตร์ของพระบิดา) มีผลงานกำกับละครโทรทัศน์ "ห้องสีชมพู" (2512) , "เงือกน้อย" (2515) , และ"หมอผี" (2516)

ทรงกำกับภาพยนตร์ "มันมากับความมืด" เป็นเรื่องแรก เมื่อ พ.ศ. 2514 และ ทรงได้รับรางวัลผู้กำกับภาพยนตร์ดีเด่น พ.ศ. 2516 จากเรื่องเขาชื่อกานต์ และส่งให้สรพงศ์ ชาตรี เป็นพระเอกยอดนิยมต่อมา

หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม โปรดการดำน้ำ ทรงใช้เวลาว่างในการดำน้ำตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ทั้งในประเทศไทย และระหว่างทรงศึกษาชั้นมัธยมที่ออสเตรเลีย และศึกษาธรณีวิทยาที่สหรัฐอเมริกา โดยทรงอธิบายถึงสาเหตุที่เลือกเรียนวิชาธรณีวิทยา สืบเนื่องจากความประทับใจในธรรมชาติ อันเนื่องมาจากการดำน้ำ ทรงนิพนธ์หนังสือบอกเล่าประสบการณ์ในการดำน้ำ ชื่อ โลกสีคราม ได้รับเลือกเป็น 1 ใน 88 เล่มหนังสือดี ประเภทสารคดี ของโครงการวิจัย หนังสือดีวิทยาศาสตร์ จากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)

เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2550 มหาวิทยาลัยรังสิตได้ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาผู้นำทางสังคม ธุรกิจ การเมือง แด่ หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล โดยได้รับปริญญานี้พร้อมกับ หม่อมหลวงไกรฤกษ์ เกษมสันต์ ตุลาการรัฐธรรมนูญ และ นายสนธิ ลิ้มทองกุล สื่อมวลชนผู้ก่อตั้งหนังสือพิมพ์ผู้จัดการ

เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2559 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ประกาศคำสั่งศาลล้มละลายกลาง ให้หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ทรงเป็นบุคคลล้มละลาย

หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม เสกสมรสกับหม่อมศริยา ยุคล ณ อยุธยา (บุษปวณิช) พระสหายนักศึกษาไทยที่พบกัน ณ มหาวิทยาลัยยูซีแอลเอ เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2505 ประเทศสหรัฐอเมริกา มีโอรส - ธิดา 2 คน คือ

| ตุ๊กตาทอง = ภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2522 - อุกาฟ้าเหลือง (เข้าชิง) พ.ศ. 2527 - อิสรภาพของทองพูน โคกโพพ.ศ. 2536 - มือปืน 2 สาละวินพ.ศ. 2537 - เสียดายพ.ศ. 2539 - เสียดาย 2พ.ศ. 2541 - กล่องผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2516/17 - เขาชื่อกานต์พ.ศ. 2522 - อุกาฟ้าเหลือง (เข้าชิง) พ.ศ. 2524 - ถ้าเธอยังมีรักพ.ศ. 2527 - อิสรภาพของทองพูน โคกโพพ.ศ. 2528 - ครูสมศรี (เข้าชิง) พ.ศ. 2533 - น้องเมียพ.ศ. 2536 - มือปืน 2 สาละวินพ.ศ. 2537 - เสียดายพ.ศ. 2539 - เสียดาย 2พ.ศ. 2541 - กล่อง | สุพรรณหงส์ = ภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2534 - คนเลี้ยงช้าง (เข้าชิง) พ.ศ. 2539 - เสียดาย 2 ผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2521 - อุกาฟ้าเหลืองพ.ศ. 2529 - ครูสมศรีพ.ศ. 2534 - คนเลี้ยงช้างพ.ศ. 2536 - มือปืน 2 สาละวิน (เข้าชิง) พ.ศ. 2537 - เสียดาย (เข้าชิง) พ.ศ. 2539 - เสียดาย 2 (เข้าชิง) | ชมรมวิจารณ์บันเทิง = ภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2533 - คนเลี้ยงช้าง (เข้าชิง) พ.ศ. 2534 - น้องเมีย (เข้าชิง) พ.ศ. 2536 - มือปืน 2 สาละวิน (เข้าชิง) ผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยมพ.ศ. 2533 - คนเลี้ยงช้าง (เข้าชิง) พ.ศ. 2534 - น้องเมีย (เข้าชิง) พ.ศ. 2536 - มือปืน 2 สาละวิน (เข้าชิง) พ.ศ. 2537 - เฮโรอีน (เข้าชิง) | โทรทัศน์ทองคำ = | เมขลา = | imdb_id = 0950841 | thaifilmdb_id = 00007 }}